Hased konusunda Müslümanlar Allah ve Rasulü Hz. Muhammed S.a.v tarafından çokça uyarılmıştır. Hased, bir nevi, insanı içten içe yiyip bitiren bir zehirdir. Hased, sevapları yakar kül eder. Geriye ise sadece günahların kalır. Böyle birisi de müflis yani iflas etmiş gibidir. Hased insanı iftira atmaya, her türlü kötülüğü yapmaya götüren kötü bir özelliktir. Nefsin kötü özelliklerinden olan hased, şeytanı bile yoldan çıkaran özellikler arasındadır. Şeytan’ın Ademoğlu’nu hased etmesi, Allah’a karşı gizlediği kibrini açığa vurmasına sebep olmuştur. Peygamber Efendimiz bir hadisi şerifinde şöyle buyurmuştur;
“Adem oğlunun hepsi hasedcidir. Lakin insanların bazısında hased daha şiddetlidir. Hasedcinin hasedi eline ve diline çıkmadıkça, kendisine zarar vermez.” Ravi: Hz. Enes (r.a.) (Ramuzu’l Ehadis)
Hadis, nefsin hased etme özelliğinin her insanda olduğunu fakat insanın Allah’a kul olarak ve nefsini terbiye etme yoluna giderek bundan kurtulabileceğini ve hased yerine gıpta etmenin doğru olduğu belirtir. Hased bir nevi kıskançlıktır fakat düşmanca bir kıskançlıktır. Gıpta ise bir kişiye özenme, imrenmektir. Onun sahip olduğu iyi şeylere özenerek, Allah bana da nasip etsin demektir. Hased ise onun olmasın, her şey benim olsun demektir. Hased ile ilgili Tabiin büyüklerinden olan Bekr b. Abdillah el Müzenî’nin (r.a) bu konuda anlattığı bir kıssayı sizlerle paylaşalım…
Hasedin İbretlik Sonu
Bekr b. Abdillah anlatıyor: Sizden önceki toplumlardan birinde bir kral vardı. Bu kralın kendine yakın tuttuğu ve yanından ayırmadığı bir de muhafızı vardı. Muhafız ona devamlı olarak: “Kralım! İyilere iyi davran, kötülerden de uzak dur ki, sana da bir kötülüğü dokunmasın!” derdi. Ancak adamın biri krala bu yakınlığından dolayı muhafıza haset etti ve kralın gözünden düşürmek için uğraşmaya başladı.
Bir defasında krala: ”Kralım! Senin şu muhafız insanlara nefesinin çok kötü koktuğunu söylüyor!” dedi. Kral adama: “Doğru söylediğini nereden bileyim?” diye sorunca, adam: “Huzuruna girdiği zaman konuşmak için yanına çağır. Burnunu kapattığını göreceksin!” dedi. Adam oradan ayrılırken de muhafızı verdiği bir ziyafete davet etti. Ziyafette et suyu yapmış ve sarımsağını da çok koymuştu. İkinci gün muhafız, kralın huzuruna çıktı. Kral konuşmak için muhafızı yanına çağırınca muhafız eliyle ağzım kapattı. Bunun üzerine kral: “Yanımdan çekil!” dedi ve bir kâğıtla kalem isteyerek muhafıza bir yazı yazdı. Mührü de basarak ona: “Bu mektubu filan ltişiye götür!” dedi.
Mektubu vermesi halinde ödül olarak kendisine yüz bin dirhem verileceğini de söyledi. Muhafız çıkarken kendisini kıskanan adamla karşılaştı. Adam ona: “Bu ne?” diye sorunca, muhafız: “Kral bana şu kadarlık bir meblağı ödül olarak verdi” dedi. Adam, ödülü almak için muhafızdan mektubu kendisine vermesini isteyince muhafız mektubu verdi. Adam mektubu alıp söz konusu kişinin yanma gitti. Orada mektubu açıp okuduklarında hemen cellâdı çağırdılar. Adam: “Allah’tan korkun! Bir yanlışlık olmalı! Krala gidip durumu bildirin!” dedi; ancak ona: “Krala gitme gibi bir yetkimiz yok!” karşılığını verdiler. Kralın mektubunda: “Bu mektubumu getiren kişi yanınıza ulaştığı zaman adamı kesip öldürün. Derisini yüzün ve içine saman doldurup bana geri gönderin!” yazıyordu. Bunun üzerine adamı kesip derisini yüzdüler, içini samanla doldurup krala gönderdiler. Kral adamı görünce şaşırarak muhafızına: “Gel ve bana doğruyu söyle! Konuşmak için seni yanıma çağırdığımda neden burnunu kapattın!” diye sordu.
Muhafız şöyle dedi: “Kralım! Bu adam bir ziyafet verdi. Yemekte et suyu yapmış sarımsağını da çok koymuştu. Sen beni yanına çağırdığında yediğim yemekten dolayı sarımsak kokusundan rahatsız olmayasın diye ağzımı kapattım!” Bunun üzerine kral ona: “Görevinin başına dön ve eskiden olduğu gibi yine bana nasihatlerde bulun!” dedi ve ona büyük miktarda mal verdi.
Kaynak: Ebu Nuaym el-Isbehânî, Hilyetu’l-Evliya ve Tabakât’ul-Asfiyâ, Cilt: 2, 1. Baskı, İstanbul – Ocak 2015, Syf: 26-27
